Đầu tiên mình sẽ đi vào giải thích cho các bạn “Chọn lọc giống tép là như thế nào?”
Chọn lọc tép là quá trình loại bỏ hoặc tách tép khỏi một quần thể dựa trên một đặc điểm cụ thể. Điều này được thực hiện để cải thiện và làm tăng các đặc tính mong muốn hoặc để loại bỏ và giảm các đặc tính không mong muốn. Một số người không thích từ “loại bỏ” thay vào đó sử dụng từ “nhân giống chọn lọc”, về cơ bản hai từ này giống nhau. Những người nuôi tép sinh sản chọn lọc tép họ thường lựa chọn theo tiêu chuẩn hoặc do họ tự đặt ra.
Chọn lọc tép, trái ngược với nuôi tép sinh sản, là việc sinh sản có kiểm soát với mục tiêu nhân giống cụ thể. Mục tiêu của việc chọn lọc thường là một biểu hiện đặc trưng kiểu hình nhất định. Do đó, chọn giống là một phương pháp để đạt được mục tiêu này.
Để có thể hiểu rõ hơn về cách chọn lọc tép (nhân giống chọn lọc), hãy cùng bổ sung lại một chút kiến thức về sinh học.
LUẬT KẾ THỪA CỦA GERGOR MENDEL
Gregor Mendel (1822 – 1884) là một nhà sư và là nhà sinh vật học người Áo. Ông là người phát hiện ra các nguyên tắc di truyền.
Mendel đã cho một cây hạt vàng thuần chủng lai với một cây hạt xanh thuần chủng và sau đó đã cho ra kết quả là một cây chỉ hạt vàng. Ông gọi đặc điểm màu vàng là tính trội vì nó được thể hiện trong tất cả các hạt giống mới. Sau đó, ông tiếp tục cho các cây đậu F1 tự thụ phấn hoặc giao phấn với nhau, kết quả là đã có cả hạt màu vàng và màu xanh lá cây có nghĩa là tính trạng màu xanh lá cây đã bị che giấu bởi tính trạng màu vàng chủ đạo. Mendel gọi tính trạng không xuất hiện ở F1 là tính lặn.
Ví dụ: Tép Crystal Red và tép Crystal Black. Màu đen là tính trội và màu đỏ là tính lặn.
Mendel không biết về gen, nhưng ông ấy đã suy đoán rằng có 2 yếu tố cho mỗi tính trạng cơ bản và 1 yếu tố được di truyền từ cha hoặc mẹ. Bây giờ chúng ta biết rằng các yếu tố này được gọi là Alen và là đại diện cho các biến thể khác nhau của một gen.
KIỂU HÌNH
Kiểu hình – biểu hiện bên ngoài của gen, kết hợp với ảnh hưởng của môi trường đối với sự xuất hiện hoặc hành vi của sinh vật. Đó là những gì mà bạn có thể thấy.
KIỂU GEN
Kiểu gen là tổ hợp toàn bộ các gen trong tế bào của cơ thể thuộc 1 loài sinh vật. Kiểu gen chỉ có thể được xác định bằng các xét nghiệm sinh học, không thể quan sát bằng mắt thường được. Kiểu gen là tập hợp tất cả alen.
CÁC CÁCH CHỌN LỌC TÉP
Chọn lọc tự nhiên có 3 loại và Chọn lọc nhân tạo có 2 loại.
Chọn lọc tự nhiên bao gồm:
1. Ổn định. Những con tép có dạng tính trạng trung bình có thể lực cao nhất.
Ví dụ, hãy tưởng tượng tép Cherry cái mang thai 5 quả trứng hoặc 100 quả trứng. Cả hai biến thể đều không tối ưu trong tự nhiên. Trong trường hợp đầu tiên, số lượng tép con không đủ để trở thành một đàn tép (vì động vật ăn thịt). Trong trường hợp thứ hai, con số quá cao. Do đó, sự cạnh tranh về thức ăn sẽ làm suy yếu tất cả tép ở trong đàn và chúng có thể chết đi. Do đó, 20-50 trứng là tối ưu nhất.
2. Sự hỗn loạn. Các cá thể có một biến thể cực đoan của một tính trạng có thể lực tốt hơn các cá thể có dạng tính trạng trung bình.
Chẳng hạn, con cái lớn đẻ ra nhiều tép con hơn, con đực nhỏ nhanh nhẹn hơn và có nhiều cơ hội thụ tinh cho trứng hơn.
3. Định hướng. Các cá thể thể hiện một dạng tính trạng cực đoan hơn có thể lực tốt hơn các cá thể có dạng tính trạng trung bình.
Ví dụ, nếu chúng ta nhìn vào các loại tép Neocaridina hoang dã, chúng ta sẽ thấy rằng nó có màu nâu với các mảng sáng. Do đó những con tép này có thể dễ dàng ẩn nấp kẻ săn mồi và sẽ sống lâu nhất. Đó là lý do tại sao chúng ta không thể nhìn thấy những con tép màu đỏ hoặc màu vàng trong tự nhiên. Những con tép với màu sắc tươi sáng như đèn tín hiệu sẽ làm thu hút động vật ăn thịt.
Chọn lọc nhân tạo bao gồm:
1. Giao phối cận huyết ở tép
Giao phối cận huyết là giao phối có liên quan chặt chẽ về mặt di truyền. Nó được cố ý giao phối để tạo ra sự đồng nhất di truyền của tép. Giao phối được tạo ra bằng cách giữ các quần thể tép nhỏ trong quá trình chọn lọc
Ví dụ, chủng tép đỏ Crystal được tạo ra chỉ từ 3 con tép, việc này khiến nó cực kỳ nhạy cảm và yếu.
Nhược điểm của phương pháp này là với mỗi thế hệ tép mới, chúng có thể bắt đầu mất màu. Nó được gọi là trầm cảm. Tuy nhiên, đây không phải là tin xấu duy nhất. Mức độ cận huyết từ trung bình đến cao (> 10%) có thể gây ra:
- Giảm khả năng sinh sản hoặc mất trứng
- Giảm tỷ lệ sống
- Giảm tuổi thọ
- Tăng tần số đột biến và biến dạng vật lý
- Làm cho tép dễ bị bệnh và bị áp lực từ môi trường. Đặc biệt là khi tép được nuôi trong điều kiện căng thẳng.
- Gây mất sự đa dạng di truyền.
Cách duy nhất để khắc phục vấn đề này là thỉnh thoảng giới thiệu “dòng máu” mới cho đàn tép này. Những mẻ tép mới sẽ làm mới nguồn gen và sẽ làm cho nó ổn định và khỏe mạnh hơn. Đôi khi các nhà sinh học cũng gọi nó là Giao phối các thành viên không liên quan đến di truyền cùng loài.
Lai dòng ở tép là gì?
Lai dòng là một thuật ngữ thường được sử dụng để mô tả các hình thức sinh sản cận huyết bớt sâu hơn. Điều này nói chung chỉ đến cách ghép họ hàng gần, nó liên quan đến việc sắp xếp giao phối để một hoặc nhiều người thân xảy ra nhiều lần trong một dòng, tránh giao phối cận huyết.
2. Tép lai pha
Lai giống (lai xa) là sự giao phối của hai con tép, chúng không chỉ là sản phẩm của hai dòng riêng biệt mà trên hết chúng không phải là sản phẩm của lai tạo. Trong hầu hết các trường hợp, người nuôi tép sử dụng thuật ngữ này để mô tả sự giao phối giữa hai loài tép khác nhau.
CÓ CẦN THIẾT PHẢI CHỌN LỌC TÉP KHÔNG?
Nếu muốn giữ cho đàn tép của mình trông đẹp nhất có thể, bạn cũng không có lựa chọn nào khác ngoài việc cần phải chọn lọc chúng. Việc chọn lọc này sẽ làm cho đàn tép của bạn có màu sắc và hoa văn tốt hơn còn không, chúng sẽ trở lại thành màu hoang dã. Do đó, bạn cần chọn lọc tép một cách tốt nhất có thể.
Hình ảnh tép được chọn lọc kỹ so sánh với tép không được chọn lọc
MỘT VÀI KHUYẾN NGHỊ TRONG CHỌN LỌC TÉP:
- Theo thứ tự ưu tiên, sự chọn lọc rõ ràng là việc loại bỏ các biến dạng, màu sắc và kiểu mẫu. Ví dụ, bạn có thể có một mẫu tép đỏ pha lê khỏe mạnh với màu sắc xấu. Màu sắc là một trong những thứ khó sinh sản hơn nhiều.
- Hãy nhớ rằng màu tép phát triển theo tuổi. Chúng có màu sắc mạnh hơn khi chúng già đi. Vào thời điểm chúng sinh sản, tép cần ở nơi xung quanh đầy đủ màu sắc. Bạn nên đợi đến khi tép con dài ít nhất một centimet thì hãy bắt đầu việc phân loại. Tép có thể cải thiện rất nhiều đặc biệt là trước khi trưởng thành.
- Hãy nhớ rằng lột xác ảnh hưởng đến màu sắc. Phải mất một vài ngày để tép khôi phục lại màu sắc sau khi lột xác.
Hình ảnh một chú tép lột xác
- Tép đực thường không có màu sắc rực rỡ được như tép cái. Bạn nên chú ý đến điều đó để tránh việc bể bạn không có một chú tép đực nào.
- Nếu bạn không có “bể chọn lọc”, hãy cố gắng giữ tỷ lệ đực và cái trong đàn ở mức cân bằng (Tỷ lệ tốt nhất là 1 đực – 3 cái). Điều cần chủ ý là cố gắng tránh xa những con đực xấu bởi con đực là đối tượng sẽ di truyền màu sắc và hoa văn chủ đạo.
- Nếu bạn có “bể chọn lọc”, tốt hơn là giữ một vài con đực thực sự tốt ở trong đàn và loại bỏ tất cả các con xấu đi. Trong trường hợp này, tỷ lệ giới tính không quan trọng, chỉ cần để con cái trong bể chọn lọc cho đến khi chúng mang thai.
- Không nên chọn lọc tép khi bạn chỉ có một ít tép. Trừ khi bạn muốn làm việc này ngay từ đầu thì bạn nên nuôi 10-15 con tép để bắt đầu.
- Quy tắc lựa chọn sẽ ngày càng nghiêm ngặt hơn theo thời gian. Ví dụ: bạn bắt đầu từ 20 đến 50 đến 100, sau đó quay lại 20. Tuy nhiên, đừng quá triệt để.
VẬY CÓ NÊN THƯỜNG XUYÊN CHỌN LỌC TÉP HAY KHÔNG?
Bạn càng làm nhiều thì kết quả càng tốt. Bạn có thể chọn lọc ít nhất một lần một hoặc hai lần trong một tuần. Nếu bạn không lựa chọn theo độ sáng của màu, thì trong khoảng 10 thế hệ, tép sẽ dần mất hết màu sắc.
CÁCH BẮT TÉP ĐỂ CHỌN LỌC
Nếu bạn có một đàn tép lớn trong một bể trồng thì sẽ rất dễ loại bỏ những chú tép không mong muốn. Hãy ngừng cho chúng ăn 2-3 ngày trước khi loại bỏ chúng. Sau đó, hãy đặt thức ăn vào đĩa cho ăn, tất cả tép sẽ ra ngoài ăn sau 15-30 phút. Tuy nhiên, nếu bạn nghĩ rằng vẫn còn nhiều tép không mong muốn trong bể, hãy tiếp tục ngừng cho ăn và lặp lại quy trình này vào ngày hôm sau. Lúc ấy, rất có thể bạn sẽ bắt được rất nhiều tép, ít nhất là tốt nhất trong khả năng của bạn.
Bạn có thể lấy lưới múc chúng ra. Giữ lưới chống lại kính bởi vì tép có thể nhảy đi. Tuy nhiên, nếu bạn có nhiều thực vật hoặc có nhiều đồ trang trí trong bể mà bạn không muốn động đến những thứ này thì bạn có thể làm cái bẫy tép.
NÊN LÀM GÌ VỚI NHỮNG CON TÉP LOẠI?
Sẽ đến lúc mà những người nuôi tép như chúng ta phải quyết định số phận của những con tép. Mặc dù tép hầu như không có nhận thức về những gì đang xảy ra với chúng, nhưng rất nhiều bạn vẫn hỏi câu hỏi này vì họ cảm thấy cần có trách nhiệm với cuộc sống của chúng. Mình sẽ nêu ra một vài cách phổ biến nhất, nhanh chóng và ít gây đau thương để loại bỏ những chú tép loại:
- Thả chúng vào một bể riêng biệt. Hãy để chúng tự nhiên sinh sản thoải mái tùy ý. Trên thực tế, thỉnh thoảng nếu may mắn bạn có thể nhận được một số tép con khỏe mạnh từ chúng.
- Thả chúng vào bể cá hoặc bể rùa. Chúng có thể sống hoặc chết rất nhanh.
- Bán chúng để kiếm một ít lợi nhuận cho những người nuôi tép khác – những người không thực sự quan tâm đến việc chọn lọc.
- Cho chúng vào nước sôi. Không đau và nhanh chóng.
- Cho tép vào tủ đông.
KẾT LUẬN
Hãy tưởng tượng việc chọn lọc tép có thể giúp bạn tạo ra những lứa tép mang màu sắc và hình mẫu theo ý bạn. Tuyệt vời đúng không nào? Thật không may thì trong thực tế, hầu hết những con tép này sẽ trông giống như một phiên bản hoang dã so vơi loài của chúng – màu nâu, loang lổ, kỳ lạ và xấu xí. Phải mất rất nhiều thời gian và chăn nuôi cẩn thận để tăng cường một tính năng đặc biệt trong tép. Vì vậy, nếu bạn không phải là một nhà lai tạo chuyên nghiệp, mình cũng không khuyến khích bạn thử tự lai tạo tép.
Điều tốt nhất bạn nên làm là duy trì chất lượng đàn tép của mình bằng cách chọn lọc chúng và thỉnh thoảng thêm “giống mới”. Nếu không thì rất có thể bạn sẽ thêm đau đầu vì những con tép sẽ trở về cái màu sắc hoang dại ban đầu của chúng.
Chúc các bạn có một bể tép thành công!
Mọi thắc mắc hay cần tư vấn, vui lòng liên hệ qua:
- Facebook: TÉP XINH AQUA
- Page: tepxinhaqua.com
Cảm ơn và trân trọng!

- [25/08/2024] Cuối tuần bùng nổ combo tép cảnh siêu hot, đủ màu sắc, đủ loại, giá siêu yêu!
- [21/09/2024] Những kiệt tác mini từ Tép Xinh!
- KINH NGHIỆM ĐIỀU CHỈNH PH BỂ TÉP CẢNH (PHẦN 1)
- [13/11/2024] Sáng nào cũng “leo núi”, Bé tép PRL khoe dáng trên “đồi đá” siêu dễ thương!
- Siêu sale 11/11, deal siêu hời